ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ (β)

                          ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ    (β)

Το Σεπτέμβρη του 82  άφησα το 2^ο Λύκειο και αποσπάστηκα στη Λάρισα για να παρακολουθήσω τη σχολή επιμόρφωσης λειτουργών μέσης Εκπαίδευσης τη ΣΕΛΜΕ . Ηταν μια παιδαγωγική σχολή ετήσιας διάρκειας και εκτός από παιδαγωγικά θέματα παρακολουθούσαμε και μαθήματα εφηβικής ψυχολογίας ,κονωνιολογίας και μαθήματα της ειδικότητάς μας. Το ενδιαφέρον ήταν τεράστιο και τα μαθήματα πραγματοποιούσαν καθηγητές από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.  Ηταν ο πρώτος χρόνος λειτουργίας της σχολής και στη δική μας ειδικότητα είμαστε μόνο επτά συνάδελφοι. Είχε μεγάλο ενδιαφέρον η συζήτηση γύρω από διδακτικά ερωτήματα τα οποία συνέβαιναν στην τάξη και οι συνάδελφοί μας τα έθεταν ώστε να αποτελέσουν αντικείμενο εξέτασης από την ομάδα μας. Εντύπωση έκανε η δυσκολία να δώσουμε τις σωστές απαντήσεις σε τέτοια πρακτικά ερωτήματα που αναφύονταν την ώρα της διδασκαλίας. Είχαμε ερωτήσεις του τύπου:  « Ενας μαθητής με ρώτησε στο μάθημα τι θα συμβεί άν αλλάξουμε τις συνθήκες του πειράματος και....» . Εβγαινε  αβίαστα το συμπέρασμα πως άλλο θεωρία και άλλο πράξη στη διδακτική των μαθημάτων. Σε τέτοιες συζητήσεις και οι καθηγητές μας δεν είχαν ξεκάθαρη απάντηση και οι συζητήσεις έπαιρνα αρκετό χρόνο μέχρι να τελειώσουν πολλές φορές χωρίς καθαρή απάντηση .

Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων είχαμε υποχρέωση να κάνουμε τις λεγόμενες υποδειγματικές διδασκαλίες σε κάποιες τάξεις του 3^ου Λυκείου της Λάρισας. Θυμάμαι πως μου έτυχε να διδάξω σε ένα τμήμα της β΄τάξης  ηλεκτρισμό στο μάθημα της Φυσικής. Είχα ετοιμαστεί να χειριστώ την τάξη σύμφωνα με όσα είχαμε διδαχτεί στη σχολή . Ευτυχώς όλα πήγαν καλά γιατί με βοήθησε και η τάξη που είχε καλούς μαθητές με αρκετό ενδιαφέρον για τη Φυσική. Από κάτω παρακολουθούσαν και σημείωναν παρατηρήσεις οι συνάδελφοί μου και ο καθηγητής .  Δεν είναι και τόσο εύκολο να κάνεις μάθημα μπροστά σε εξεταστές έτοιμους να επισημάνουν τα λάθη σου. Εγώ έκανα ότι μπορούσα να είμαι άνετος και να προκαλώ ερωτήσεις των μαθητών  πάνω στο μάθημα. Είχα οργανώσει και κάποιο πείραμα και άφησα να το χειριστούν οι μαθητές . Γνώριζα τα περί αυτενέργειας των μαθητών και προσπαθούσα  όπως λέγαμε να «κινήσω» την τάξη. Οταν χτύπησε το κουδούνι και τελείωσε το μάθημα εμείς παραμείναμε στην αίθουσα για να κάνουμε ανάλυση του μαθήματος και να επισημάνουμε τα καλά και τά άσχημα της διδασκαλίας. Μερικοί συνάδελφοι επεσήμαναν κάποια λάθη της διδασκαλίας αλλά όλοι στάθηκαν στην άνεση που είχα στο μάθημα και στο χαμόγελό μου και τους επαίνους που έδινα στους  μαθητές που απαντούσαν σωστά.  Αυτά  τα λόγια  μου έδωσαν αυτοπεποίθηση και χαρά. Ακόμη και ο καθηγητής που ήταν αρκετά συγκρατημένος είπε πως τελικά ότι ο σκοπός του μαθήματος «επετεύχθη».  Οταν βγήκαμε από την τάξη αρκετοί φίλοι μου με συνεχάρησαν και κάποιος είπε στους άλλους : « Τι λέτε ρε σεις , τελικά είναι πολύ καλός» .  Δεν χρειαζόμουν περισσότερους επαίνους για να νιώσω  ευχάριστα εκείνη την ημέρα.

Μια καθηγήτρια με σπουδές ψυχολογίας στην Αμερική , μας δίδασκε εφηβική ψυχολογία και το μάθημά της ήταν αρκετά ενδιαφέρον . Υπήρχε όμως μια λεπτομέρεια σχετική με τις πολιτικές της πεποιθήσεις. Δεν έχανε την ευκαιρία να στρέφεται εναντίον της τότε κυβέρνησης που τη θεωρούσε υπεύθυνη για ότι κακό συνέβαινε . Κάποιος συνάδελφος μας ήρθε σε αντιπαράθεση μαζί της και μας ενημέρωσε πως η καθηγήτρια αυτή ήταν οργανωμένη αριστερή και έκανε προπαγάνδα με τα μαθήματά της . Ο ίδιος ερεύνησε τις σπουδές που είχε κάνει και μια μέρα μας είπε γεμάτος χαρά, σαν να αποκάλυπτε κρυφά μυστικά . : « Ακούστε εσείς που την έχετε περί πολλού. Στην Αμερική δίδασκε σε πολιτειακό πανεπιστήμιο ,κάτι σαν τα δικά μας ΤΕΙ . Τώρα μας κάνει τη σπουδαία . Αυτά είναι τα προσόντα της.» . Από τότε μας επηρέασε η έρευνα του συναδέλφου μας και έπεσε το κύρος της κατακόρυφα. Αλλη φορά μας δίδασκε για τα προβλήματα των εφήβων και πως μπορούσαμε να τα αντιμετωπίσουμε χωρίς να προκαλέσουμε ψυχικά τραύματα σ’ αυτούς. Μιά μέρα όμως ήρθε η πληροφορία από τον ίδιο ερευνητή συνάδελφο,  πως η καθηγήτρια  είχε  οικτρά αποτύχει με την αγωγή της μιας κόρης της, που έφυγε από το σπίτι της αντιδρώντας στην καταπίεση των γονέων της. Μετά από αυτά δεν είχαμε και σε πολύ υπόληψη την καθηγήτρια της ψυχολογίας και στρέψαμε το ενδιαφέρον μας στο μάθημα της κοινωνιολογίας που το δίδασκε μια κυρία ,Λέκτορας του Πανεπιστημίου με εξαιρετικό τρόπο.

Μαθήματα Φυσικής μας δίδασκε ένας διδάκτορας ,καθηγητής των ΤΕΙ ,ο οποίος ήταν πολύ καλός σε θέματα διδακτικής . Είχε αρκετό χιούμορ και μας είχε αναφέρει πως είχε  ανακαλύψει μια συσκευή με την οποία μετρούσε το μαγνητικό πεδίο της γης και με τα σήματα που κατέγραφε μπορούσε να προβλέψει τους σεισμούς . Την συσκευή αυτή την είχε ονομάσει XAN κατ΄αντιστοιχίαν προς το ΒΑΝ που την εποχή εκείνη είχε ξεσηκώσει διαμάχη ανάμεσα σε Φυσικούς και σεισμολόγους. Βέβαια γελούσαμε με την έμπνευσή του και περιμέναμε να κάνει επίδειξη των αποτελεσμάτων της συσκευής του.

Στη Χημεία τη διδασκαλία έκανε ένας διδάκτορας Χημικός ,κι αυτός καθηγητής των ΤΕΙ. Δεν είχε ιδιαίτερες διδακτικές ικανότητες αλλά ήταν διαπρεπής Χημικός με σπουδές στο Βερολίνο. Μας έλεγε καμαρώνοντας , πως από το εργαστήριό του στο Βερολίνο ,κατά τη διάρκεια των σπουδών του κάποιος συνάδελφός του είχε προταθεί για το βραβείο Nobel. Μας είχε συστήσει κάποια σπουδαία βιβλία Χημείας από την παγκόσμια βιβλιογραφία και θυμάμαι πως είχα παραγγείλει και εγώ ένα τόμο που ήταν εξαιρετικός για τη διδασκαλία του μαθήματος της Χημείας. Ακόμη θυμάμαι τον τίτλο του βιβλίου . Ήταν το « MORTIMER Chemistry».  Μέχρι τη δεκαετία του ογδόντα οι Φυσικοί δίδασκαν και Χημεία γιατί δεν υπήρχαν αρκετοί Χημικοί στη Μέση  Εκπαίδευση.   Πλησιάζοντας στο τέλος των σπουδών μας στη ΣΕΛΜΕ είχαμε την υποχρέωση να γράψουμε μια παιδαγωγική εργασία και να την υποβάλουμε για να κριθεί και να βαθμολογηθεί. Εγώ πήρα το θέμα της αξιολόγησης των μαθητών και συνέγραψε μια διατριβή πενήντα σελίδων μελετώντας αρκετά παιδαγωγικά βιβλία σχετικά με το θέμα . Την υπέβαλα και κρίθηκε επιτυχής . Ετσι τον Ιούνιο όταν ολοκληρώθηκε ο κύκλος των μαθημάτων παραλάβαμε τα πτυχία μας . Καμάρωνα ιδιαίτερα για το  ΑΡΙΣΤΑ του πτυχίου μου. Γύρισα στο σχολείο το σχολικό έτος 93-94.

                    Καθηγητής στο 4^ο Λύκειο Καρδίτσας

Είχαμε κάνει αίτηση τοποθέτησης στο 4^ο Λύκειο εγώ και η παρέα μου που ήταν ο Νίκος,ο Γιώργος ,ο Τιμολέων και ο Κώστας. Αυτή την παρέα ο Γιώργος ο Κούτρας την είχε βαφτίσει « Πυρήνα» . Ο λόγος ήταν ότι είχαμε ανάμειξη στα συνδικαλιστικά των καθηγητών με ηγέτη το Γιώργο. Δεν υπήρχαν παρατάξεις και κόμματα και τα ψηφοδέλτια ήταν κοινά για όλους. Η παρέα μας δηλαδή «ο Πυρήνας» παρουσιάζονταν ιδιαίτερα ισχυρός και ήταν αποδεκτός από τους περισσότερους καθηγητές . Βρεθήκαμε στο 4^ο Λύκειο όπου Λυκειάρχης ήταν ο θεολόγος Αχιλλέας ,ένας άνθρωπος ευγενής και ιδιαίτερα ανεκτικός με όλους μας. Να σκεφτεί κανείς πως παρά τη μεγαλύτερη ηλικία του και το βαθμό του, ο Γιώργος τον αποκαλούσε « Αχιλλέα» και ποτέ κ .Λυκειάρχη . Ο Ευγενής και ανώτερος Λυκειάρχης δεν έδινε σημασία σε τέτοια πράγματα και απαντούσε σε ότι τον ρωτούσαν. Ο Γιώργος άλλωστε ήταν πλέον πρόεδρος στην ΕΛΜΕ των καθηγητών και ακόμη πρόεδρος σε αρκετά πολιτιστικά σωματεία της πόλης. Είχε μεγάλη προσφορά στην πόλη με την τοποθέτηση του χάλκινου έφιππου ανδριάντα του Πλαστήρα στην πλατεία παυσιλύπου. Ηταν ο ιδρυτής την Ενωσης Επιστημόνων της οποίας είμαστε όλοι ιδρυτικά μέλη.Ηταν ακόμη οργανωτής πολλών πολιτιστικών εκδηλώσεων και ομιλιών. Έφερε διακεκριμένους ομιλητές όπως τον Κακριδή , τον Παπανούτσο, τον Πεπονή και το Γιανναρά. Ο Γιώργος λοιπόν με τέτοια πολύπλευρη προσφορά διακαιούνταν να αποκαλεί τον Λυκειάρχη μας « Αχιλλέα».

                      

 Η παρέα μας,  ¨ο Πυρήνας" σε ταβέρνα της πόλης.Από τα αριστερα εικονίζονται 1/ Κάρκος Τιμολέων,2/ Κατοίκος Νικόλαος 3/ Κούτρας Γεώργιος 4/ Ανδρεόπουλος Κών/νος 5/ Φυτσιλής Γεώργιος

Συνάδελφός μας ήταν επίσης ο ,Αρχιμανδρίτης τότε, Κύριλλος ,μετέπειτα Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος. Ο πατήρ Κύριλλος ήταν  ιδιαίτερα καταδεκτικός και συζητούσε μαζί μας κάθε θέμα που μας απασχολούσε. Ηταν ευγενικός με όλους μας και οι παιδαγωγικές του θέσεις στις συνεδριάσεις του συλλόγου ήταν προοδευτικές και επιστημονικά τεκμηριωμένες .

Οι συνεδριάσεις του συλλόγου των Καθηγητών ήταν ιδιαίτερα ζωηρές και θα έλεγα θορυβώδεις και το λόγο έπαιρνε ή μάλλον άρπαζε, όποιος ήταν πιο αποφασισμένος να παρέμβει και να μιλήσει με δύναμη φωνής. Εμεις καμαρώναμε για το «δημοκρατικό τρόπο λειτουργίας των συνεδριάσεων», αν και το αποτέλεσμα ήταν τις περισσότερες φορές ελάχιστο. Αποτέλεσμα της αλλαγής της σύνθεσης του συλλόγου ήταν ο περιορισμός της αυταρχικότητας των αποφάσεων και η ενίσχυση του παιδαγωγικού χαρακτήρα τους. Θυμάμαι το Νίκο που δεν δέχονταν τους περιπάτους του σχολείου χωρίς κανένα πρόγραμμα ,έτσι για χάνεται η μέρα . Είχε γράψει και  μια πρόταση προς το Υπουργείο Παιδείας με την οποία τους έλεγε πως οι σχολικοί περίπατοι όπως γίνονταν δεν είχαν κανένα νόημα και έπρεπε να σταματήσουν . Τόνιζε πως οι περίπατοι του σχολείου έπρεπε να δίνουν  ένα μήνυμα στους μαθητές με επισκέψεις σε πολιτιστικούς χώρους και παραγωγικές εγκαταστάσεις. Οι προτάσεις διαβιβάστηκαν μέσω του Λυκείου στο Υπουργείο αλλά εις μάτην περίμενε ο Νίκος απάντηση από τους γραφειοκράτες της εξουσίας.

Στο 4^ο Λύκειο συνυπηρετούσα μαζί με τους φίλους μου φυσικούς , τον Θρασύβουλο και τον Ηλία.  Οργανώσαμε το εργαστήριο Φυσικής –Χημείας όπως και εκείνο στο 2^ο Λύκειο. Και εδώ το παρασκευαστήριο έγινε γραφείο και με τη βοήθεια του Νίκου λειτουργούσε ως αντικαπνιστήριος χώρος. Είχαμε αρκετό εξοπλισμό από όργανα φυσικής και χημείας  και αυτό μας έδινε τη δυνατότητα να οργανώνουμε εργαστηριακές ασκήσεις σε ομάδες μαθητών. Με τον Ηλία καταρτίζαμε θέματα διαγωνισμάτων με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και ασκήσεις πρωτότυπες με κλιμάκωση δυσκολίας. Το σχολείο είχε περί τα πέντε τμήματα σε κάθε τάξη και γύρω στους τριάντα μαθητές σε κάθε τμήμα. Είχαμε αρκετούς εξαιρετικούς μαθητές και χαιρόμασταν να διδάσκουμε στα πρακτικά τμήματα και στις δέσμες με θετική κατεύθυνση. Εγώ σχεδόν πάντα επέλεγα να διδάσκω τη δεύτερη δέσμη που οδηγούσε σε σπουδές στην ιατρική.  Είχαμε στη διάθεσή μας φωτοτυπικά μηχανήματα για να κάνουμε αναπαραγωγή σημειώσεων και ασκήσεων για τους μαθητές μας καθώς και φύλλα για πρόχειρα διαγωνίσματα.

Η εμφάνιση του προσωπικού υπολογιστή

Στα μέσα της δεκαετίας του 80 εμφανίστηκαν οι πρώτοι προσωπικοί υπολογιστές που ήταν σε  νηπιακή ακόμα κατάσταση. Είχαν υποτυπώδες λειτουργικό σύστημα και δεν διέθεταν εξωτερική μνήμη και σκληρούς δίσκους. Θυμάμαι δύο τύπους τέτοιων μικρών υπολογιστών , τον siglair και τον Oric Atmos. Και οι δύο είχαν παρόμοια δομή και η αποθήκευση των δεδομένων γίνονταν σε κασσέτες μαγνητοφώνου. Εγώ είχα επιλέξει τον Oric και  αγόρασα και ένα εκτυπωτή ο οποίος τύπωνε μόνο Λατινικούς χαρακτήρες και όχι Ελληνικούς. Είχα τόσο γοητευτεί με αυτούς του υπολογιστές που άρχισα να γράφω προγράμματα στη απλή γλώσσα Basic.  Ενα από τα προγάμματά μου είχε να κάνει με την καταγραφή της βαθμολογίας των μαθητών και την έκδοσή των αποτελεσμάτων τους στο τέλος της χρονιάς. Ο φίλος μου ο Νίκος ,πάντα ενθουσιώδης, ήταν ο μόνος συνάδελφος που με βοηθούσε στην καταχώρηση των δεδομένων. Καθόμασταν ώρες στο γραφείο μας –παρασκευαστήριο- και εργαζομαστε με την καταχώρηση της βαθμολογίας των μαθητών. Είχαμε επιλέξει πειραματικά την έκδοση των αποτελεσμάτων της β΄τάξης του Λυκείου. Αρκετοί συνάδελφοι ήταν δύσπιστοι και δεν πίστευαν πως αυτό το μικρό μηχάνημα θα είχε τέτοιες δυνατότητες . Κάποιος είχε κάνει ένα πικρό σχόλιο μέσα στο σύλλογο που όταν το μάθαμε μας κακοφάνηκε. Είχε πει ο «καλός» αυτός συνάδελφος : « Ελα ρε τώρα, τι θέλουν αυτοί ,να κάνουν άνω-κάτω τη βαθμολογία του σχολείου, δεν τ’αφήνουν αυτά με τα μηχανάκια τους». Εμείς όμως δεν πτοούμασταν από κάτι τέτοια σχόλια και προχωρήσαμε βέβαιοι πως ακολουθούσαμε την πρόοδο και το μέλλον. Οταν τελικά καταφέραμε και ολοκληρώσαμε τα αποτελέσματα της β τάξης, κάναμε έλεγχο και μετά τυπώσαμε με Λατινικούς χαρακτήρες τους ελέγχους των μαθητών. Με υπερηφάνεια παρουσιάσαμε στο σύλλογο τα αποτελέσματα των μαθητών της β΄τάξης χωρίς να πάρουν οι περισσότεροι είδηση της κοπιαστικής εργασίας μας .

Βρέθηκε κάποιος συνάδελφος που είπε πικρόχωλα. : « Καλά είναι αλλά με Λατινικούς χαρακτήρες δεν είναι σωστό » . Δεν κρατήθηκα και είπα : « Αγαπητέ συνάδελφε αυτό σε πείραξε και δεν χαιρετίζεις το γεγονός ότι γράψαμε ιστορία ; Την άλλη φορά θα έχουμε και Ελληνικούς χαρακτήρες ,να είσαι βέβαιος.».

Πράγματι απο εκεί και έπειτα οι υπολογιστές μπήκαν για τα καλά στη ζωή μας. Ο Φίλος μου ο Ηλίας που ήταν σπεσιαλίστας στην κατάρτηση προγραμμάτων για υπολογιστές  ζήτησε να συνεργαστούμε και να αγοράσουμε έναν μεγάλο προσωπικό υπολογιστή  με τον οποίο θα κάναμε υπολογισμούς μισθολογικών διαφορών για τους καθηγητές του νομού. Πράγματι πήγαμε στην Αθήνα και βρήκαμε τον μετέπειτα ιδρυτή της εταιρείας info Qest. Τότε είχε ένα μικρό γραφείο και πουλούσε υπολογιστές Sanyo με λειτουργικό ms-dos  χωρίς σκληρό δίσκο αλλά με μεγάλες δισκέτες 5 ¼ inches. Ο καταπληκτικός Ηλίας έκανε ένα πρόγραμμα εξαιρετικό που υπολόγιζε αλάνθαστα τις μισθολογικές διαφορές των καθηγητών. Το κυριότερο ήταν ότι προχωρήσαμε και εμείς στις γνώσεις προγραμματισμού που τότε ήταν απαραίτητες μια και δεν υπήρχαν έτοιμα προγράμματα όπως τα σημερινά   office    με το word  που αντικατέστησε τη γραφομηχανή και το Excell που είναι ένα υπολογιστικό φύλλο με τεράστιες δυνατότητες. Οι γλώσσες προγραμματισμού είχαν ακόμα μικρές δυνατότητες και κυρίως είχαν φτιαχτεί για επιστημονικούς υπολογισμούς και λιγότερο για εμπορική χρήση. Εγώ γνώριζα αρκετά την επιστημονική γλώσσα  Fortran  που είχα διδαχθεί στο κέντρο υπολογιστών της Ενωσης Φυσικών το 71  και στο Πανεπιστήμιο το 75-79. Η απλή γλώσσα προγραμματισμού Basic δεν είχε μεγάλες δυνατότητες . Αργότερα εξελίχτηκε και αυτή στην Turbo Basic αλλά προστέθηκαν και άλλες γλώσσες προγραμματισμού όπως η Pascal , η Combol και άλλες. Στο τέλος της δεκαετίας του 80 εμφανίστηκε ο υπολογιστής με λειτουργικό σύστημα windows και σκληρό δίσκο . Το σχολικό έτος 1989-90 ορίστηκα πρόεδρος της επιτροπής πληροφορικής του νομού με μέλη τον Ηλία και ένα ακόμη φυσικό ,τον Κώστα. Ιδρύθηκε στο 1^ο Γυμνάσιο τμήμα πειραματικής διδασκαλίας της πληροφορικής  το οποίο εξοπλίστηκε με δέκα υπολογιστές και εκτυπωτή. Εμείς αποσπαστήκαμε στο 1^ο Γυμνάσιο και γίναμε οι πρώτοι καθηγητές πληροφορικής στο νόμο μας. Είχαμε την αίσθηση ότι γράφαμε ιστορία χαράσοντας το δρόμο για τη διδασκαλία της νέας αυτής τεχνολογίας , της πληροφορικής.

 Γυμνασιάρχης στο Γυμνάσιο Φαναρίου.

Το σχολικό έτος 87-88 ορίστηκα Γυμνασιάρχης στο Γυμνάσιο Φαναρίου . Η τοποθέτησή μου αυτή έγινε από την υπηρεσία χωρίς αίτησή μου .Είχαν καταρτήσει έναν πίνακα διευθυντών προκειμένου να συμπληρώσουν κενά διοίκησης σχολείων .  Ξανά λοιπόν βρέθηκα στο Φανάρι μετά από μια δεκαετία . Εν τω μεταξύ είχε κατασκευαστεί καινούργιο διδακτίριο με υπέροχη θέα στα δυτικά της περιοχής . Εκεί λειτουργούσε το Γυμνάσιο και το Λύκειο . Εγώ ανέλαβα τη διοίκηση του Γυμνασίου . Το σχολείο διέθετε αρκετούς χώρους και φυσικό ήταν να οργανώσω και εδώ ένα ωραίο εργαστήριο Φυσικής και Χημείας. Εδώ οι μαθητές είχαν μεγαλύτερη ανάγκη να έχουν ένα καλό σχολείο γιατί στα σπίτια τους δεν είχαν βοηθητικά βιβλία και οι γονείς τους ήταν οι περισσότεροι απλοί άνθρωποι χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις. Τα παιδιά ενθουσιάζονταν περισσότερο όταν στο εργαστήριο δείχναμε πειράματα και μερικά από αυτά έπαιρναν μέρος. Θυμάμαι μια φορά σε ένα πείραμα ηλεκτρισμού δεν είχε λειτουργήσει η συνδεσμολογία και ψάχναμε να βρούμε τι φταίει. Ενας μαθητής μας που είχε προβλήματα παρακολούθησης των μαθημάτων  έβλεπε την όλη προσπάθεια των συμμαθητών του και ξαφνικά τους παραμέρισε και είπε σε μένα: « Δε βλέπετε κύριε πως ο διακόπτης αυτός είναι κλειστός; Πως περιμένετε να ανάψει ο λαμπτήρας;» . Ολοι οι μαθητές γύρισαν προς το συμμαθητή τους  και του έδωσαν συγχαρητήρια για τη λύση του προβλήματος. Από τότε ο συμμαθητής τους απέκτησε θάρρος και εγώ πήρα ένα μάθημα σχετικό με τις ικανότητες των μαθητών μου.

Το Γυμνάσιο είχε περί του διακόσιους μαθητές οι περισσότεροι από τους οποίους έρχονταν από τα διπλανά χωριά με λεωφορεία ή άλλα ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Η συμπεριφορά των μαθητών ήταν υποδειγματική και εντύπωση έκανε πως δεν αργούσε κανείς στην πρωϊνή προσευχή. Μια μέρα μας επισκεύτηκε ο πρώην μητροπολίτης Σεραφείμ ο οποίος εκείνο τον καιρό διέμενε στο χωριό του το Φανάρι. Ζήτησε να εγκρίνει το σχολείο την παραχώρηση ενός μικρού οικοπέδου στο οποίο θα λειτουργούσε ένα μικρό εκκλησάκι των τριών Ιεραρχών. Με χαρά δεχθήκαμε την πρότασή του και ο σύλλογος ανέλαβε να δωρίσει την εικόνα τους . Πρότεινα επίσης στον σεβασμιότατο να έρχεται όποτε μπορεί και να μιλάει στους μαθητές μας. Το δέχτηκε με ευχαρίστηση και από τότε είχαμε τον ιεράρχη συνεργάτη του σχολείου. Αργότερα ο Σεραφείμ αποκαταστάθηκε στην ιεραρχία της εκκλησίας και τοποθετήθηκε μητροπολίτης Καλαμπάκας όπου προίσταται μέχρι σήμερα. Τη επόμενη χρονιά ήρθε με απόσπαση στο Λύκειο Φαναρίου και ο Φίλος μου ο Νίκος . Όπως έλεγε σε μας ήθελε να απολαύσει περισσότερη ελευθερία στην εκπαίδευση γιαυτό ήρθε κοντά μας. Ετσι το Λύκειο έστω και για λίγο είχε στη δύναμή του έναν άριστο φιλόλογο και σύμβουλο των καθηγητών . Τα παιδιά επωφελήθηκαν από την παρουσία του και βοηθήθηκαν αφάνταστα στη μελέτη τους. Το φωτοτυπικό μηχάνημα του σχολείου λειτουργούσε χωρίς περιορισμούς και ο Νίκος μοίραζε προς όλους τους μαθητές φυλλάδια εργασιών του . Καλούσε ο Νίκος τους μαθητές του να τους βοηθήσει ώστε να καλύψουν τις ελλείψεις τους και να επωφεληθούν από την παρουσία του στο σχολείο. Η βοήθειά του κυρίως απευθύνονταν  στους μαθητές του Λυκείου οι οποίοι την είχαν απόλυτη ανάγκη λόγω των εξετάσεων εισαγωγής στις ανώτερες σχολές. Η παρουσία του παλαιού φροντιστή στο Φανάρι αξιοποιήθηκε με τον καλύτερο τρόπο από τους μαθητές του. 

Το σχολικό έτος 89-90 εγώ και ο Νίκος ,επιστρέψαμε στις θέσεις μας στο 4^ο Λύκειο . Εγώ εκείνη τη χρονιά δίδαξα πληροφορική στο παρακείμενο 1^ο Γυμνάσιο. Παράλληλα παρακολουθούσα μαθήματα Γερμανικής και έδωσα εξετάσεις στο  Goethe Institut προκειμένου να αποσπαστώ σε Ελληνικά σχολεία της Γερμανίας. Το ίδιο έκανε και η σύζυγό μου . Τον Μάρτη του 90 ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εξετάσεων και η προσπάθειά μας στέφθηκε από επιτυχία. 

                         Στη Βεστφαλία της Γερμανίας

Στις 20 Αυγουστου του 90 βρεθήκαμε με τη σύζυγό μου στο Dusseldorf όπου το τμήμα εκπαίδευσης του Ελληνικού προξενείου μας τοποθέτησε στο Ελληνικό Λύκειο Luedenscheid. Ηταν μια πόλη εκατό χιλιάδων κατοίκων με μερικές χιλιάδες Έλληνες εργάτες που εργάζονταν στα εργοστάσια της περιοχής. Η πόλη βρισκόταν σε υψόμετρο περί τα πεντακόσια μέτρα ανάμεσα σε λίμνες και δάση. Το χειμώνα το χιόνι ήταν αρκετό και το κρύο έκανε τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο αρκετά δύσκολες.

             H πόλη του Lüdenscheid  με πληθυσμό γύρω στις 100 χιλ κατοίκους είχε αρκετούς Έλληνες εργάτες (πάνω από 5 χιλ) και γιαυτό είχε Ελληνορθόδοξη εκκλησία και Ελληνικό Λύκειο και Οργανωμένη Ελληνική Κοινότητα.

Το Ελληνικό Λύκειο Luedenscheid είχε εκατόν είκοσι Ελληνες μαθητές με δύο τμήματα σε κάθε τάξη. Οι Γερμανοί είχαν παραχωρήσει έξη αίθουσες και δύο γραφεία στο δικό τους Bergstadt Gymnasium ,ένα υπέροχο κτίριο με αίθουσες ,βοηθητικούς χώρους και σύγχρονα Γυμναστήρια.  Στο Ελληνικό Λύκειο Luedenscheid  ανέλαβα τη διεύθυνση γιατί ο προηγούμενος διευθυντής είχε αποσπαστεί σε άλλη πόλη. Η σύζυγός μου ενέλαβε υπεύθυνη των τμημάτων μητρικής γλώσσας γιατί δεν υπήρχε στην πόλη Ελληνικό Γυμνάσιο. Τα τμήματα μητρικής γλώσσας λειτουργούσαν δύο φορές την εβδομάδα το απόγευμα με Έλληνες μαθητές που παρακολουθούσαν Γερμανικό σχολείο. Οι δυσκολίες που είχε το Ελληνικό Λύκειο οφείλονταν κυρίως στο γεγονός ότι οι Έλληνες μαθητές ζούσαν σε ένα ξένο περιβάλλον όπου οι γονείς τους δεν είχαν το χρόνο να τους καθοδηγούν και να τους επιβλέπουν. Τα Ελληνικά τους σχετικά φτωχά και γιαυτό παρουσίαζαν δυσκολία στην κατανόηση των μαθημάτων ιδιαίτερα των γλωσσικών. 

    Το γερμανικό  Bergstadt Gymnasium στο οποίο λειτουργούσε το απόγευμα το Ελληνικό Λύκειο. Ηταν ένα υπέροχο κτίριο με εργαστήρια Γυμναστήρια και αίθουσες εκδηλώσεων .

Εγώ δίδασκα φυσική στην τελευταία τάξη και προσπαθούσα να κάνω το επίπεδο της διδασκαλίας μου αρκετά απλό και κατανοητό στους μαθητές. Το ίδιο ακολουθούσαν και οι άλλοι καθηγητής που είχαν εμπειρία αφού ήταν παλαιότεροι στο σχολείο. Τα Ελληνικά σχολεία της Γερμανίας είχαν σαν σκοπό να διατηρήσουν την Ελληνική παιδεία των μαθητών που προορίζονταν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Ελλάδα με τις ειδικές εξετάσεις των ομογενών. Είχαν όλα τα μειονεκτήματα των Ελληνικών σχολείων της πατρίδας όπως φαινόμενα απειθαρχίας και κακής φοίτησης .Και αυτά σε ένα περιβάλλον του Γερμανικού σχολείου που διακρίνονταν για το σεβασμό στους σχολικούς κανόνες  και την τάξη. Θυμάμαι πως κατά τη διάρκεια των εξετάσεων οι μαθητές μας έσκιζαν βιβλία και τα πετούσαν στο προαύλειο του σχολείου. Ο Γερμανός επιστάτης ήταν κατάπληκτος από τη συμπεριφορά τους και διαμαρτυρήθηκε σε μένα για το φαινόμενο αυτό . Ζήτησε από μένα να τον ακολουθήσω στις υπόγειες αίθουσες όπου υπήρχαν βιβλιοθήκες με τακτοποιημένα τα βιβλία που παρέδιδαν οι μαθητές στο τέλος της χρονιάς γράφοντας το όνομά τους . Εντυπωσιάστηκα και ντράπηκα για τη δική μας αταξία. Είπα στον Γερμανό επιστάτη πως το φαινόμενο αυτό έρχεται από την Ελλάδα και είναι ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα.  Στο Λύκειο δίδασκα Φυσική στην τελευταία τάξη και οι μαθητές έδειχναν αρκετό ενδιαφέρον . Δεν είχαμε εργαστήριο και δεν μας παραχωρούσαν οι Γερμανοί τα δικά τους. Ετσι περιοριζόμασταν στον πίνακα και προσπαθούσαμε να κάνουμε όσο πιο απλή μπορούσαμε την παρουσίαση του μαθήματος.

Μια μέρα μας κάλεσε ένας Γερμανός συνάδελφος μαθηματικός να παρακολουθήσουμε μάθημα πληροφορικής στην τάξη του. Ετσι μαζί με το φίλο μου το μαθηματικό τον Αντώνη που γνώριζε πολύ καλά  γερμανικά πήγαμε στην αίθουσα πληροφορικής . Εκεί βρεθήκαμε σε περιβάλλον που στην Ελλάδα θα έρχονταν την επόμενη δεκαετία. Υπήρχαν περί τους είκοσι υπολογιστές όπου κάθονταν μαθητές της 11^ης τάξης του γυμνασίου (αντίστοιχη με τη δική μας β Λυκείου) . Ο καθηγητής κάθονταν μπροστά σε μια δική του οθόνη και παρακολουθούσε τις εργασίες των μαθητών του και διόρθωνε όπου έκρινε σκόπιμο να παρέμβει. Μας εντυπωσίασε αυτό που βλέπαμε .Ήταν μια εικόνα από το μέλλον που έρχονταν στα σχολεία. Μας είπε ότι στη 10^η τάξη ενδιαφέρθηκαν να παρακολουθήσουν πληροφορική 80 μαθητές .Στην 11^η τάξη έμειναν 20 και στην τελευταία τους τάξη θα συνέχιζαν γύρω στους 8 .Αυτοί θα σπούδαζαν πληροφορική στο πανεπιστήμιο. Εντυπωσιακή επιλογή από τους ίδιους του μαθητές του σχολείου. Φύγαμε από την αίθουσα ενθουσιασμένοι αλλά και μελανχολικοί για τις δικές μας ελλείψεις στις υποδομές της εκπαίδευσης.

       Η ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Νεκταρίου ήταν μια καινούργια εκκλησία που  κτίστηκε από την Ελληνική κοινότητα με την καθοδήγηση του Ιερέα πατρός Πολύευκτου.

Έμεινα διευθυντής του Λυκείου για δύο χρόνια (90-92) . Το σχολείο λειτούργησε καλά και οι καθηγητές του ήταν νέοι συνάδελφοι με όρεξη για εργασία. Δυστυχώς η διεύθυνση εκπαίδευσης που είχε έδρα τη Βόννη, αφαίρεσε τη διοίκηση του σχολείου από μένα την τρίτη χρονιά. Σ’αυτό συνετέλεσε ο ιερέας και συνάδελφός μου στο σχολείο ,ο οποίος θεωρούσε τον εαυτό του κάτι σαν επιθεωρητή εκπαίδευσης στην περιοχή. Με την παρουσία μου είχε μειωθεί ο ρόλος του στο Λύκειο και μεθόδευσε την αποπομπή μου και την αντικατάστασή μου με έναν φιλόλογο που έφερε από την πατρίδα του τη Σπάρτη. Παρά τις προσπάθειές μου για δικαίωση δεν κατάφερα να αλλάξει η απόφαση γιατί η επιρροή των κληρικών στα Ελληνικά σχολεία της ομογένειας  ήταν πολύ ισχυρή και το Ελληνικό κράτος διοικητικά ανύπαρκο.

Διατήρησα μερικό πρόγραμμα στο Λύκειο και για δύο ημέρες την εβδομάδα πήγαινα σε γειτονική πόλη , το Plettenberg.   Εκεί υπήρχαν τμήματα μητρικής γλώσσας και δίδαξα στα ελληνόπουλα της περιοχής μαθηματικά και  Φυσική. Εζησα συγκινητικές στιγμές κοντά στους μαθητές του   Plettenberg. Γνώριζαν λίγα ελληνικά και ήμουν αναγκασμένος να χρησιμοποιώ γερμανικούς όρους στη διδασκαλία μου. Ομως οι μαθητές και οι μαθήτριές μου είχαν ανάγκη από ήπιο εκπαιδευτικό κλίμα γιατί στερούνταν την παρουσία των γονέων τους όλη την ημέρα. Μεγάλωναν σε ξένο περιβάλλον και τους έλλειπε η στροργή και η φροντίδα . Γρήγορα κατάλαβα πως έπρεπε το μάθημά μου να προσαρμοστεί στις ανάγκες αυτών των παιδιών των 14-15 χρόνων. Είχα φέρει το μαθημά μου  στις δυνάμεις τους και το είχα εμπλουτήσει με κάποιες όμορφες ιστορίες και ανέκδοτα από την πατρίδα. Αρεσε πολύ στα παιδιά αυτό το κλίμα της τάξης και περίμεναν πως και πως να έρθω στο μάθημα.

 

 
Στο τέλος της χρονιάς όταν ανακοίνωσα στα παιδιά πως δεν θα ξαναρχόμουν την επόμενη χρονιά έζησα μια από τις πιο δυνατές συγκινήσεις στη ζωή μου. Θυμάμαι πως στο τελευταίο μάθημα σηκώθηκαν, ένας μαθητής και μια μαθήτρια και ζήτησαν τη άδεια να πάνε για λίγο στο κοντινό supermarket. Δεν αρνήθηκα και έδωσα άδεια . Γύρισαν κρατώντας μια τσάντα . Λίγο πριν τελειώσει το μάθημα πλησίασαν την έδρα όπου βρισκόμουν και πρώτος ο μαθητής μου έδωσε ένα μικρό αρκουδάκι λέγοντας: « Κύριε αυτό είναι για σας . Είσαστε ο πιο καλός καθηγητής που έχουμε γνωρίσει . Θα σας θυμάμαστε πάντα.» . 

Εικόνες από την τάξη μου στο  Plettenberg . Ηταν η Β τάξη των τμημάτων μητρικής γλώσσας και οι μαθητές παρακολουθούν το τελευταίο μάθημα της χρονιάς όπου μου πρόσφεραν αναμνηστικά δώρα.

Μετά πλησίασε η μαθήτρια και μου έδωσε μια κάρτα που έγραφε. « Ενθύμιο στον καλό μας Καθηγητή - 1993» Ολα τα παιδιά ξέσπασαν σε χειροκροτήματα και μερικά φώναζαν : « Κύριε μη μας ξεχάσετε όπου θα πάτε» Οταν έφευγα με το αυτοκινητό μου έμειναν να με κοιτάνε όλα μαζί και να χαιρετάνε. Κάποια δάκρυα δεν μπόρεσα να τα συγκρατήσω και σκέφτηκα πόσο καλό μου έκαναν οι διώκτες μου τη χρονιά αυτή.

   

        Διευθυντής στο Ελληνικό Γυμνάσιο του Dusseldorf

       
                       Φωτογραφία της πόλης του Duesseldorf την οποία διασχίζει το ποτάμι του Ρήνου.
           

Η δικαίωσή μου ήρθε με τη μετάθεση τη δική μου και της συζύγου μου στο Dusseldorf.  Εκεί ανέλαβα τη διεύθυνση του Γυμνασίου και για άλλα δυο χρόνια προσέφερα τις δυνάμεις μου στους Έλληνες μαθητές της μεγάλης αυτής πόλης . Στο Dusseldorf εργάζονταν περί τους δέκα χιλιάδες Έλληνες και στο Γυμνάσιο φοιτούσαν τριακόσιοι μαθητές. Είχα την υποστήριξη του συλλόγου των γονέων και ιδιαίτερα του προέδρου τους του Γιάννη Μωησιάδη. Ο πρόεδρος ήταν ένα χαρισματικός άνθρωπος ,δραστήριος ,σεμνός ,δίκαιος και ειλικρινής. Ο σύλλογος ενίσχυσε οικονομικά το Γυμνάσιο και προμηθευτήκαμε ηλεκτρονικό υπολογιστή ,εκτυπωτή και προγράμματα . Ηταν η εποχή των συνεχών βελτιώσεων των προσωπικών υπολογιστών. Είχε ήδη κυκλοφορήσει ο επεξεργαστής Pedium  και το λειτουργικό σύστημα Windows  συνεχώς εξελίσσονταν. Ήδη από τις αρχές του 90 είχαμε διαδοχικά τους επεξεργαστές  386 μετά τον 486 και μετά τον Pedium που συνεχώς βελτιώνονταν σε συχνότητα παλμών.  Είμαστε λοιπόν ευτυχείς στο σχολείο να διαθέτουμε τον τελευταίο υπολογιστή με το σύγχονο λειτουργικό σύστημα windows.  Το Γυμνάσιο λειτουργούσε το απόγευμα σε ένα κτήριο παλαιού Γερμανικού δημοτικού . Στον πρωϊνό κύκλο ήταν το Ελληνικό Λύκειο και το Γυμνάσιο είχε την δεύτερη και Τρίτη τάξη στο κτήριο αυτό . Η πρώτη τάξη λειτουργούσε σε ένα παράρτημα αρκετά μακρυά από μας.

Οι μαθητές μας και εδώ είχαν αρκετές ελλείψεις στα γλωσσικά μαθήματα αλλά χάριν στις προσπάθειες των καθηγητών  η κατάσταση είχε βελτιωθεί αρκετά. Κάναμε περιπάτους για να επισκεφτούμε μουσεία και εργοστάσια της περιοχής. Αλλες φορές καλούσαμε ομιλητές για να μιλήσουν στους μαθητές για προβλήματα υγείας ή αλλά κοινωνικά θέματα. Το σχολείο διέθετε αίθουσα εκδηλώσεων και Γυμναστήριο τα οποία ήταν άρτια εξοπλισμένα. Πραγματοποιούσαμε  ομιλίες προς τους γονείς όταν δίναμε τους βαθμούς και συζητούσαμε με το σύλλογο γονέων τακτικά για να αντιμετωπίσουμε από κοινού τα διάφορα προβλήματα που κατά καιρούς εμφανίζονταν.

Η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα διέθετε ένα υπέροχο πνευματικό κέντρο όπου κάναμε τις εθνικές εορτές ή άλλες εκδηλώσεις όπως έκθεση βιβλίου και κοπή πίτας του συλλόγου καθώς και διάφορες ψυχαγωγικές συγκεντρώσεις. Ο ιερέας της εκκλησίας στο Dusseldorf ήταν συνάδελφος θεολόγος και αυτός. Ηταν πολύ ευγενής και δεν είχε καμία φιλοδοξία ή ανάμιξη στα διοικητικά των σχολείων.

Οι μαθητές του Γυμνασίου δεν παρουσίαζαν ιδιαίτερα προβλήματα συμπεριφοράς . Εγώ είχα  πάντα την πόρτα του γραφείου μου ανοιχτή ώστε να μη διστάζει κάποιος μαθητής να μπει και να ζητήση να τον βοηθήσω σε κάτι. Θυμάμαι πως αυτό συζητήθηκε στο σύλλογο των γονέων και θεωρήθηκε πολύ σημαντικό για την ομαλή λειτουργία του Γυμνασίου. Μιά φορά μάλιστα συνέβη να μαλώσουν δύο μαθητές και ο ένας έτρεξε στο γραφείο μου να ζητήσει βοήθεια να μη τον κτυπήσει ο άλλος. Η καλή λειτουργία του σχολείου δεν εξαρτάται μόνο από το διευθυντή και τις αποφάσεις του .Πρέπει οι συνάδελφοι καθηγητές μέσα στις τάξεις να κάνουν το μάθημά τους ελκυστικό και προσαρμοσμένο στους μαθητές που έχουν. Είχα την τύχη να έχω στο σχολείο εξαιρετικά ζεύγη καθηγητών που επιτελούσαν το έργο τους με επιτυχία. Ελάχιστες οι εξαιρέσεις συναδέλφων που είχαν έλθει για οικονομικούς και μόνο λόγους και δεν προσέφεραν στους μαθητές παρά δημιουργούσαν προβλήματα στο σχολείο. Ευτυχώς ο πρόεδρός μας, ο Γιάννης δεν ήταν επιεικής με αυτούς και κάποιους μάλιστα ιδιαίτερα προβληματικούς τους έστειλε πίσω στην πατρίδα.

Τη δεύτερη χρονιά τα πράγματα στο σχολείο πήγαν καλύτερα γιατί είχαμε αρκετή εμπειρία.  Είχαμε γνωριστεί με τους γονείς των μαθητών και είχαμε κερδίσει την εμπιστοσύνη τους. Είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε σχολικές εκδρομές ημερήσιες στην  Trier, στο Manheim, στην Adverp του Βελγίου . Σε όλες τις εκδρομές δεν είχαμε κανένα πρόβλημα γιατί τα παιδιά ήταν υπάκουα στις εντολές μας και γενικά στο πρόγραμμα της εκδρομής. Με τους συναδέλφους οργανώσαμε μόνο για τους καθηγητές ή φίλους τους εκδρομή διήμερη στο Βερολίνο όπου βρεθήκαμε λίγα χρόνια μετά την πτώση του τείχους . Είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά ιστορικά μέρη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και να επισκεφτούμε το περίφημο  Bergamon Museum όπου θαυμάσαμε Ελληνικές και Αιγυπτιακές αρχαιότητες.

Τον Αύγουστο του 95 επιστρέψαμε στην Ελλάδα έπειτα από μια πενταετία παραμονής στη Γερμανία . Είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά τους Ελληνες εργάτες οι οποίοι δεν ξεχνούν τις παραδόσεις της πατρίδας τους. Διδάξαμε σε Ελληνικά σχολεία και βοηθήσαμε τα παιδιά τους να κρατήσουν την Ελληνική παιδεία και να γυρίσουν  ξανά στην πατρίδα τους. Τα παιδιά μας επωφελήθηκαν από την έξοδό μας στην Ευρώπη . Ο μεγάλος μας γυιός φοίτησε στο πολυτεχνείο του Aachen. Ο Αλλος γυιός μας άρχισε σπουδές στο πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης και η κόρη μου έγινε φοιτήτρια στην Ιατρική της Πάτρας. Αργότερα όλα τα παιδιά μου έκαναν μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία.

         Καθηγητής Φυσικής στο 1^ο Λύκειο της Καρδίτσας

Επιστρέψαμε στην πατρίδα μας και εγώ τοποθετήθηκα στο 1^ο Λύκειο. Είχα όρεξη για διδακτική εργασία και ανέλαβα πάλι τη 2^η δέσμη η οποία είχε εξαιρετικούς μαθητές . Το επίπεδο της διδασκαλίας μου με τόσο καλούς μαθητές ήταν αρκετά υψηλό και εγώ κατέβαλα μεγάλη προσπάθεια για την οργάνωση των μαθημάτων. Είχα αρκετή βιβλιογραφία με ξένα βιβλία φυσικής και έπρεπε να διδάσκω εμπλουτίζοντας την παρουσίαση του μαθήματος με πρωτότυπες ασκήσεις και θέματα. Οι μαθητές ταυτόχρονα παρακολουθούσαν και φροντιστήρια και υπήρχε μέτρο σύγκρισης της διδασκαλίας μας . Φαίνεται πως τα κατάφερνα καλά γιατί οι μαθητές μου ήταν ιδιαίτερα ικανοποιημένοι . Καθημερινά έδινα στην τάξη φυλλάδια με ασκήσεις και ερωτήσεις και προσπαθούσα να αναβάσω το επίπεδο της διδακτικής του σχολείου πάνω από τα φροντιστήρια. Θυμάμαι μάλιστα πως  μια μέρα με πήρε ένας φροντιστής τηλέφωνο για ζητήσει διευκρινήσεις σχετικά με μια άσκηση που του ήταν άγνωστη. Οι μαθητές μου συζητούσαν με άλλους  για το επίπεδο της διδασκαλίας στο τμήματους και μετέφεραν σε μένα τον ενθουσιασμό τους. 

                     Η β' δέσμη του 1ου Λυκείου Καρδίτσας στο εργαστήριο Φυσικής του Λυκείου.

 Στη β τάξη δίδασκα πειραματική φυσική πάνω σε θέματα ηλεκτρισμού . Καθημερινά χρησιμοποιούσαμε το εργαστήριο και αυτό είχε γίνει συνήθεια για τους μαθητές . Αν καμιά φορά δεν πηγαίναμε διαμαρτύρονταν λέγοντας : « Γιατί κύριε σήμερα δε θα πάμε στο εργαστήριο ;  τι συμβαίνει;».  Είχαμε στο σχολείο ένα καλά εξοπλισμένο εργαστήριο Φυσικής και εγώ είχα τη δυνατότητα μερικές φορές να κάνω και ομαδικές ασκήσεις στην τάξη. Τα παιδιά κατέγραφαν τις μετρήσεις τους και επιβεβαίωναν φυσικούς νόμους.

                     Μάθημα ηλεκτρισμού στη β τάξη του 1ου Λυκείου στο εργαστήριο Φυσικής


Ηταν θαυμάσιο να βλέπεις πως συνεργάζονταν οι μαθητές σε ομάδες και πόσο χαρούμενοι ήταν όταν έφταναν σε κάποιο σωστό αποτέλεσμα. Είχα την τύχη να συναργάζομαι στο ίδιο σχολείο με το φίλο μου τον Κώστα, εκλεκτό φυσικό , που ήταν ιδιαίτερα έμπειρος σε εργαστηριακά θέματα. Αλλωστε και οι δύο είμαστε παλαιοί μαθητές  του 1^ου Γυμνασίου Αρρένων που αργότερα μετονομάστηκε σε 1^ο Λύκειο . Συνεχίζαμε λοιπόν το έργο των παλαιών καθηγητών μας με εντελώς διαφορετικές συνθήκες και μέσα διδασκαλίας.

                                  

Με το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα  Comenius  στη Βιέννη.

Από τις 23 Απριλίου και μέχρι τις 30 του ίδιου μήνα  πραγματοποιήσαμε εκπαιδευτική επίσκεψη σε σχολείο της Βιένης. Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος Comenius οργανώσαμε την επίσκεψη στην οποία μετείχαν και 25 μαθητές μας της β΄τάξης. Το πρόγραμμα οργάνωσε η καθηγήτρια της Γαλλικής Νατάσα και το θέμα του προγράμματος ήταν η παρακολούθηση της εφαρμογής των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής στα σχολεία . Εγώ και ο φίλος μου ο Θανάσης ο μαθηματικός , είχαμε επιλεγεί γιατί είμαστε οι οργανωτές της χρήσης των υπολογιστών στο σχολείο μας. Είχαμε ήδη δύο υπολογιστές με εκτυπωτή ,που τους χρησιμοποιούσαμε για γραμματειακή υποστήριξη. Με αυτούς κάναμε επίσης και καταχώρηση της βαθμολογίας της β τάξης και έκδοση των αποτελεσμάτων . Είμαστε το πρώτο σχολείο στο νομό που εφήρμοζε προγράμματα υπολογιστών για γραμματειακή στήριξη και έκδοση αποτελεσμάτων εξετάσεων .

Η υποδοχή που μας επεφύλαξαν οι Αυστριακοί στο σχολείο τους ήταν εντυπωσιακή . Οργάνωσαν δεξίωση στην οποία μας υποδέχθηκε επίσημα ο διευθυντής του σχολείου. Στην εκδήλωση αυτή απηύθυνα και εγώ χαιρετισμό στα Γερμανικά . Ολοι οι μαθητές μας γνώριζαν καλά αγγλικά και δεν είχαμε πρόβλημα επικοινωνίας στις συζητήσεις μας με τους Αυστριακούς μαθητές και καθηγητές . Αρκετές φορές βρεθήκαμε στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου όπου ο καθηγητής τους μας έκανε επίδειξη των μέσω του εργαστηρίου. Παρακολουθήσαμε μάθημα πληροφορικής στα μαθηματικά και είδαμε τους μαθητές τους να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή τους με άνεση . Αλλες φορές κάθησαν οι δικοί μας μαθητές μπροστά στους υπολογιστές και με την καθοδήγηση των αυστριακών συμμαθητών τους εκπαιδεύτηκαν στα προγράμματα που διέθετε το σχολείο. Ενδιαφέρον είχε το μάθημα επεξεργασίας φωτογραφιών και κειμένων. Οι μαθητές μας είχαν τη δυνατότητα να δούν το χειρισμό των φωτογραφιών στον υπολογιστή με τη βοήθεια των προγραμμάτων fotoshop.

   Με μαθητές και μαθήτριες στη Βιέννη προσκεκλημένοι με το πρόγραμμα Comenius από ένα Λύκειο της Βιέννης. Παρακολουθήσαμε τη διδασκαλία των υπολογιστών και άλλα μαθήματα Χημείας και Βιολογίας και παρουσιάσαμε Ελληνικούς χορούς .

Εγώ είχα την τύχη να παρακολουθήσω μαθήματα φυσικής και χημείας στην τάξη του αυστριακού σχολείου . Ο Καθηγητής της Χημείας , ένας αξιόλογος διδάκτορας χημικός με προσκάλεσε σε μάθημά του στο χημείο του σχολείου και παρακολούθησα το μάθημα με προβολές εικόνων και πειράματα εντυπωσιακά . Αλλη φορά με τον ίδιο καθηγητή της χημείας επισκεφτήκαμε το κτίριο φυσικής του πανεπιστημίου και μπήκαμε στο ιστορικό του αμφιθέατρο όπου ο περίφημος φυσικός Boltzman  δίδασκε τους φοιτητές του. Ήταν γνωστός σε μένα ο Boltzman από τις σπουδές μου γιατί θεμελίωσε βασικούς νόμους της στατιστικής μηχανικής και της θερμοδυναμικής.

Παρακολούθησα επίσης στο σχολείο μάθημα φυσικής και περιβάλλοντος όπου οι μαθητές είχαν κάνει εργασίες και τις συζητούσαν στην τάξη. Είδα επίσης την καθηγήτρια του μαθήματος να μεταφέρει ένα φάκελο με διαφάνειες και εργασίες του μαθήματος και να προβάλεις στην οθόνη διάφορες εικόνες σχετικές με το μάθημα . Τα παιδιά είχαν συνεχώς το ενδιαφέρον του στο μάθημα και δεν υπήρχε ο ανιαρός μονόλογος του καθηγητή ,του δικού μας σχολείου.

Είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε περιοχής της Βιέννης, όπως το  Majerlig , τα ανάκτορα του  Sebrun με τους περίφημους κήπους τους και να ταξιδέψουμε στο Salzburg   όπου επισκεφτήκαμε τα μέρη που έζησε ο μεγάλος μουσικός  Mozart. Η πόλη του  Saltzburg  διατηρή τη γοητεία των ημερών του Motzart  στο τμήμα της παλιά πόλης με τα υπέροχα παραδοσιακά σπίτια της.

Στη Βιέννη επισκεφτήκαμε επίσης το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας όπου είδαμε σκελετούς προϊστορικών δεινοσαύρων και εξαιρετικές συλλογές πετρωμάτων . Ολόκληρη η πόλη της Βιέννης είναι μαγευτική γιατί τα ίδια τα κτίριά της μιλούν για την ιστορία της. Επισκευτήκαμε το σπίτι όπου έζησε ο Ρήγας Φεραίος και αρκετοί Έλληνες της εποχής εκείνης . Περπατήσαμε στο υπέροχα πάρκα της πόλης κατά μήκος του Δούναβη και είδαμε περίφημα κτίρια αντίγραφα των Ελληνικών με μαρμάρινες κολόνες και αγάλματα.

Την τελευταία ημέρα του προγράμματος παρουσίασαν οι μαθητές μας ελληνικό πρόγραμμα χορών το οποίο δημιούγησε τέτοιο κέφι που και ο αυστριακός διευθυντής και όλοι εμείς χορέψαμε συρτάκι . Η επιστροφή στην πατρίδα μας ήταν γεμάτη από όμορφες αναμνήσεις ενός προγράμματος που έδωσε την ευκαιρία να ανταλάξουν οι μαθητές των δύο σχολείων ,γνώσεις και πολιτισμό.

  

                                 Στο Εσπερινό Λύκειο διευθυντής

Στις αρχές του 2000  και μετά μια πενταετία διδασκαλίας στο 1^ο Λύκειο , η διεύθυνση β/θμιας εκπ/σης θέλησε να τοποθετήσει νέο διευθυντή στο Εσπερινό Λύκειο της πόλης. Με ρώτησε αν επιθυμώ και εγώ δέχθηκα . Ετσι άνοιξα ένα νέο κεφάλαιο στη διεύθυνση σχολείων. Βέβαια το εσπερινό Λύκειο δεν είχε μαθητές με επιδόσεις αλλά η προσφορά μου στους εργαζόμενους μαθητές ήταν ένα κίνητρο διαφορετικό από άλλες φορές. Το εσπερινό Λύκειο Λειτουργούσε στο παλαιό κτίριο του Γυμνασίου Αρρένων. Βρέθηκα λοιπόν στις αίθουσες που είχα και ο ίδιος φοιτήσει και αισθάνθηκα  σαν να μην πέρασε τόσος καιρός από τότε. Στο εσπερινό λύκειο δεν χρειάζονταν υψηλό επίπεδο διδασκαλίας παρά μόνο διδασκαλία με απλά θέματα γιατί οι εργαζόμενοι μαθητές δε διάβαζαν στο σπίτι και όλη η μάθηση γίνονταν στο σχολείο. Οι τάξεις είχαν μικρό αριθμό μαθητών , γύρω στους δεκαπέντε με είκοσι .

  Διευθυντής στο Εσπερινό Λύκειο Καρδίτσας με τους συναδέλφους Καθηγητές -Κάτω τμήμα υπολογιστών στο γραφείο του διευθυντή.        

Το δεύτερο χρόνο στο εσπερινό Λύκειο ξεκίνησα μια προσπάθεια μεταστέγασής του σε άλλο σχολείο με σύγχρονη κατασκευή και περισσότερους χώρους. Κάλεσα δημοσιογράφους και το Νομάρχη να επισκευτούν το παλαιό κτίριο και να διαπιστώσουν την ακατάλληλότητά του για σχολική χρήση. Πράγματι ήρθε ο Νομάρχης και διαπίστωσε και ο ίδιος πως το κτίριο είχε αρκετά προβλήματα προκειμένου να λειτουργεί ως σχολείο εσπερινό αλλά και την ημέρα με το 14^ο δημοτικό. Οι τοπικές εφημερίδες δημοσίευσαν εικόνες τους κτιρίου και προέβαλαν το αίτημα των καθηγητών και των μαθητών για μεταστέγαση. Μάλιστα ο τοπικός ραδιοφωνικός σταθμός με κάλεσε και έδωσα συνέντευξη σχετική με το θέμα και όλοι ήταν βέβαιοι πως η προσπάθειά μας θα ευωδοθεί . Στην συνέχεια όμως αντέδρασαν κάποιοι συνάδελφοι του Γυμνασίου που δεν ήθελαν να πάνε σε σχολείο στην περιφέρεια της πόλης μακρυά από το σπίτι τους . Τελικά μην ξεχνάμε πως ζούμε στην Ελλάδα όπου τα πάντα είναι θέμα συμφερόντων πολιτικών και οικονομικών . Η μεταστέγαση ξεχάστηκε και το σχολείο παρέμεινε στο παλαιό κτίριο με τα προβλήματά του. Παρέμεινα διευθυντής του Εσπερινού Λυκείου για τρία χρόνια και μέχρι τον Ιούνιο του 2002.

 

                       

                          Λυκειάρχης στο 3^ο Λύκειο Καρδίτσας.

                        

 Το καλοκαίρι του 2002 προκηρύχτηκαν οι θέσεις διευθυντών των σχολείων του νομού και υποβάλλαμε αιτήσεις με τα προσόντα μας ,όπως προέβλεπε ο νόμος ο σχετικός με τη διοίκηση των σχολείων. Το περιφερειακό συμβούλιο με τοποθέτησε έπειτα από την επιλογή του, διευθυντή του 3^ου Λυκείου.  Ετσι την πρώτη του Σεπτέμβρη πήγα στο σχολείο και στην είσοδο συνάντησα έναν αρκετά ευτραφή κύριο ο οποίος δε με ήξερε και ρώτησε τι θέλω : « Τι θέλετε κύριε εδώ ; ποιόν ζητάτε;» . Εγώ τότε για να δώσω συνέχεια στο θέμα της εισόδου μου ,του είπα: « Με έστειλαν απ΄τη διεύθυνση να διευθύνω αυτό το σχολείο , αν δεν έχετε αντίρρηση.». Ο Αριστείδης ο επιστάτης του σχολείου έμεινε να με κοιττάει και ψέλισσε « Με συγχωρείτε κ,διευθυντά δεν σας ήξερα,περάστε..».

Πέρασα μέσα στο κτίριο του Λυκείου , μπήκα στο γραφείο των καθηγητών και γνώρισα όλους τους καθητητές του σχολείου .Αρκετούς από αυτούς τους ήξερα από διάφορες εκδηλώσεις της εκπαίδευσης. Ευχήθηκαν όλοι οι συνάδελφοι καλή δύναμη στο έργο μου. Βέβαια γνώριζα πως στο σχολείο αυτό υπηρετεί ο Θωμάς ως υποδιευθυντής του. Με καλωσόρισε και καθήσαμε να τα πούμε και να με ενημερώση για τη λειτουργία του. Ο Θωμάς ήταν άριστος μαθηματικός και εξαιρετικός παιδαγωγός. Ημουν τυχερός να συνεργαστώ με έναν θαυμάσιο άνθρωπο που με βοήθησε σε όλη την υπόλοιπη εκπαιδευτική μου πορεία. Δεν μπορούσα να φανταστώ πως με την είσοδό μου στο 3^ο Λύκειο εκείνη την ημέρα ,θα παρέμεινα επί έξη συνεχείς σχολικές χρονιές διυθυντής του και μαζί με το Θωμά θα γράφαμε ιστορία με τους αγώνες μας για την κατασκευή του Νέου διδακτηρίου στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής.

Το 3^ο Λύκειο 2002-2006

Το παλαιό διδακτήριο  ήταν ένα προκατασκευασμένο κτίριο στην ίδια αυλή με το πρώην πολυκλαδικό Λύκειο και το 3^ο τεχνικό Λύκειο. Είχε ένα διώροφο τμήμα στο οποίο στεγάζονταν το εργαστηριακό κέντρο Φυσικής και στο οποίο είχε και το σχολείο μας άλλες τρεις αίθουσες. Το κυρίως κτίριο ήταν ισόγειο και διέθετε ωραίους χώρους για γραφεία διευθυντή, υποδιευθυντή και καθηγητών. 

     Εικόνες από το παλιό διδακτήριο του 3ου Λυκείου Καρδίτσας όπου υπηρέτησα από το 2002 έως και το 2005.

Ακόμη και ο επιστάτης είχε δικό του γραφείο με τα φωτοτυπικά του και τη μεγάλη του πολυθρόνα για μπορεί να δέχεται τα 160 κιλά του. Ο συμπαθέστατος Αριστείδης μου εξήγησε κάποτε πως πριν μερικά χρόνια ήταν αδύνατος και ωραίος . Μια ορμονική διαταραχή όμως του χάλασε την ισορροπία του οργανισμού του και από τότε πάλευε με την υπέρβαρη σωματική του διάπλαση. Ο επιστάτης μας ήταν στη δουλειά του εξαιρετικός και ειδικά στη φωτοτύπηση και των χειρισμό των μηχανημάτων  ο καλύτερος. Επρεπε να τον έβλεπε κανείς όταν τον καλούσαν κάποιες καθηγήτριες να ξεμπλοκάρει το φωτοτυπικό. Ελεγε δυνατά ώστε να ακούσουν όλοι: « αφού σας είπα να μην ανακατεύεστε εκεί που δεν ξέρετε. Ως πότε θα είμαι εγώ εδώ να σας σώζω.» .

Στο γραφείο της γραμματείας υπηρετούσε η γραμματέας μας, η Αμαλία και δίπλα της είχε γραφείο ο Υποδιευθυντής, ο Θωμάς. Η Αμαλία γνώριζε τα θέματα της γραμματείας του σχολείου όσο λίγοι . Ηταν πολύ προσεκτική και ιδιαίτερα εξυπηρετική με τους γονείς. Οταν ζητούσα ένα έγγραφο γνώριζε πάντα σε ποιό φάκελο ήταν και γρήγορα το εύρισκε. Δεν την είδα ποτέ να νευριάζει και να δείχνει κουρασμένη. Ο Υποδιευθυντής είχε δίπλα του μια εξαίρετη βοηθό αν και ο ίδιος είχε εξαιρετική ευχέρεια να χειρίζεται τα θέματα του σχολείου και τους νόμους της εκπαίδευσης. Το δικό μου γραφείο ήταν αμέσως μετά τη γραμματεία με την οποία επικοινωνούσε εσωτερικά. Ο προηγούμενος Λυκειάρχης, ο Στέλιος, είχε φροντίζει να αγοράσει πολύ όμορφα  έπιπλα για το γραφείο του διευθυντή και το είχε διακοσμίσει με πίνακες και στολίδια. Εγώ πρόσθεσα έναν υπολογιστή και τον εκτυπωτή του και είχα δίκτυο με τη γραμματεία και την αίθουσα πληροφορικής . Η αίθουσα πληροφορικής που διέθετε το Λύκειο είχε εξοπλιστεί σύμφωνα με προδιαγραφές του Υπουργείου και διέθετε δώδεκα υπολογιστές ,έναν εκτυπωτή και έναν μεγάλο υπολογιστή για τον καθηγητή , Είχε ειδικές κουρτίνες και προβολέα ψηφιακό ώστε να προβάλλει τη οθόνη του υπολογιστή του καθηγητή σε μεγάλη οθόνη στον τοίχο. Το Λύκειο είχε πλέον καθηγητή πληροφορικής και οι μαθητές παρακολουθούσαν από την πρώτη τάξη μαθήματα σχετικά με τους υπολογιστές. Αυτόν τον εξοπλισμό της αίθουσας πληροφορικής τον είχα δεί πριν δέκα χρόνια στο Γερμανικό Λύκειο και είχα ζηλέψει.  Τώρα το σχολείο μας ήταν ισότιμο με τα Ευρωπαϊκά  σχολεία από υποδομή.

Εγώ διδακτικά είχα αναλάβει το μάθημα Γενικής Φυσικής στην Τρίτη τάξη. Υπήρχαν αρκετά όργανα στο εργαστήριο του κέντρου Φυσικής ,του ΕΚΦΕ, όπως το λέγαμε. Αυτό το εργαστήριο χρησιμοποιούσαμε για τις ανάγκες του σχολείου και ήμουν τυχερός να χρησιμοποιώ όργανα φυσικής που άλλα σχολεία δέν είχαν ακόμη. Θυμάμαι το μάθημα για τα φάσματα υδρογόνου όπου οι μαθητές στη σειρά έβλεπαν με τα μάτια τους τις γραμμές του φάσματος μέσα από μια διόπτρα. Αλλη φορά προβάλλαμε από τον υπολογιστή στην οθόνη πίνακες στοιχειωδών σωματιδίων και εικόνες από το πανευρωπαϊκό κέντρο της Γενεύης , το  CERN.

Το γραφείο των καθηγητών είχε δύο χώρους που εμείς τους ορίσαμε σαν χώρους καπνιστών, τον πρώτο και μη καπνιστών το δεύτερο. Είχε φροντίσει ο Στέλιος ,ο προηγούμενος Λυκειάρχης και είχε χρηματοδοτήσει ο Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος τον εξοπλισμό σύγχρονου γραφείου για τους καθηγητές . Συνεδριάζαμε και όλοι οι καθηγητές είχαν το γραφείο τους , τα γραπτά τους και στις βιβλιοθήκες γύρω τους υπήρχαν τα βιβλία τοποθετημένα κατά κατηγορία.

Το  νέο διδακτήριο του 3ου  Λυκείου Καρδίτσας - Το γραφείο των Καθηγητών όπου γίνονταν και οι συνεδριάσεις του συλλόγου των καθηγητών.

Οι μαθητές του Λυκείου δε δημιουργούσαν ιδιαίτερα προβλήματα και οι επιδόσεις των περισσοτέρων ήταν εξαιρετικές. Υπήρχε παράδοση στο σχολείο πολλών επιτυχιών στις πανελλαδικές εξετάσεις και αυτή η παράδοση συνεχίστηκε και στις μέρες μας. Δεν υπήρχαν πλέον οι δέσμες στη β και γ Λυκείου αλλά κατευθύνσεις που επέλεγαν οι μαθητές στη β τάξη ανάλογα με την επιθυμία τους για σπουδές . Λειτουργούσαν η θεωρητική , η θετική και η τεχνολογική κατεύθυνση με ανάλογα μαθήματα . Στη θεωρητική υπήρχαν αρχαία και Νέα Ελληνικά και λατινικά αρκετές ώρες την εβδομάδα. Η θετική κατεύθυνση είχε περισσότερα μαθηματικά Φυσική, Χημεία και βιολογία . Η τεχνολογική κατεύθυνση είχε μαθηματικά .Φυσική και μαθήματα οικονομίας. Παρά τον εξοπλισμό των σχολείων και την αλλαγή των προγραμμάτων τα φροντιστήρια όχι μόνον δεν καταργήθηκαν  αλλά αντιθέτως ενισχύθηκαν περισσότερο. Ο συναγωνισμός για σπουδές σε σχολές μεγάλης ζήτησης όπως η ιατρική ,  η Νομική και το πολυτεχνείο οδηγούσαν τους μαθητές σε καλύτερη προετοιμασία . Τα φροντιστήρια δεν έκαναν αγωγή και εκπαίδευση στους μαθητές παρά εξάσκηση σε θέματα εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο όπως οι προπονητές οδηγούν τον αθλητή να περάσει τα εμπόδια σύμφωνα με τις οδηγίες τους. Αυτό το φαινόμενο των φροντιστηρίων δεν το είχα συναντήσει στη Γερμανία όπου υπήρχε μόνο η σχολική εκπαίδευση. Η οικονομία τους ήταν σε άνθηση και για ανώτερες σπουδές πήγαιναν μόνο οι πολύ καλοί μαθητές που είχαν τη φιλοδοξία να γίνουν επιστήμονες . Εδώ στην Ελλάδα οι σπουδές για όλους έδιναν προσωρινή διέξοδο στην ανεργία και ωθούσαν και τους μέτριους μαθητές σε αγώνα εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο. Αυτή η πίεση είχε ως αποτέλεσμα την πτώση του επιπέδου σπουδών στα Ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα ώστε να δεχθούν σχεδόν όλους τους μαθητές της μέσης εκπαίδευσης. Εφτασε η χώρα μας να έχει πανεπιστήμια ή ΤΕΙ σε κάθε πόλη μόνο για να κινείται η οικονομία της με την παρουσία των φοιτητών.

      Αγώνες για την κατασκευή του νέου διδακτηρίου του  
      3^ου Λυκείου. 

       Συνεδρίαση του συλλόγου των Καθηγητών στο νέο διδακτήριο του 3ου Λυκείου . Ο διευθυντής κάνει μια εισήγηση σε συνεδρίαση στο τέλος της διδακτικής χρονιάς.

Όταν παρουσιάστηκα στο 3^ο Λύκειο τον Σεπτέμβρη του 2002 , ο υποδιευθυντής του σχολείου ,ο Θωμάς, με ενημέρωσε για την κατασκευή του νέου διδακτηρίου και μου είπε: « Το σημαντικότερο έργο που έχετε να προσφέρετε είναι η προώθηση των εργασιών του νέου διδακτηρίου . Χρειάζεται αγώνας και σωστή επίβλεψη ώστε το νέο διδακτήριο να είναι αυτό που οραματιζόμαστε όλοι μας.» . Πήρα τα σχέδια του διδακτηρίου και το φάκελλο με τα σχετικά έγγραφα. Το κτίριο θα κτίζονταν με σχέδια του ΟΣΚ (οργανισμός σχολικών κτιρίων) και ο δήμος είχε παραχωρήση ένα χώρο δεκαέξη στεμμάτων στη συνοικία της Αγίας Παρασκευής και λίγο πιο πάνω από το 3^ο Γυμνάσιο. Από την πρώτη στιγμή αποφάσισα να συγκροτήσω μια ομάδα καθηγητών ,υπεύθυνη για την παρακολούθηση του έργου. Στην Ομάδα μετείχε ο Θωμάς , ο Χριστόφορος ,συνάδελφος φυσικός , ο Γιώργος ,καθηγητής τεχνολογικών μαθημάτων και μηχανικός και ο Βασίλης, καθηγητής πληφορικής και μεταπτυχιακός φυσικός. Όπως απεδείχθη αργότερα ο ρόλος της ομάδας αυτής ήταν καταλυτικός στην επίβλεψη του έργου. Είχα την τύχη ,πολιτικός μηχανικός του έργου να είναι ο Θανάσης, ένας παλιός μου μαθητής με τον οποίο είχαμε άριστη συνεργασία.

Τα παλαιά και ακατάλληλα σχέδια του ΟΣΚ.

Δεν άργησα να καταλάβω πως τα σχέδια του κτιρίου που έδωσε ο ΟΣΚ ήταν παλιά και ακατάλληλα για να κατασκευαστεί ένα σύγχρονο Λύκειο. Διαπίστωσα πως τα σχέδια είχαν εκπονηθεί είκοση χρόνια νωρίτερα (1983) για ένα Λύκειο του 2004. Οι  μηχανικοί του ΟΣΚ δεν έκανα τον κόπο να τα μελετήσουν ξανά και να τα προσαρμόσουν στις  σύγχρονες ανάγκες των σχολείων. Απλά τα ανέσυραν απ’ το συρτάρι και τα έστειλαν στην τεχνική υπηρεσία της νομαρχίας και στους μηχανικούς του έργου. Ολόκληρη η ομάδα μας που μελέτησε τα σχέδια και συνεργάστηκε με το μηχανικό του έργου είδε πως επρόκειτο για σχέδια ενός Γυμνασίου της εποχής του 80. Δεν προβλέπονταν εργαστήρια Φυσικής , Χημείας , τεχνολογίας και πληροφορικής παρά κάποιοι χώροι ,απλές αίθουσες. Δεν υπήρχαν ειδικές αίθουσες μικρότερες σε μέγεθος για τις κατευθύνσεις και δεν προβλέπονταν αίθουσα εκδηλώσεων και Γυμναστήριο. Αμέσως σήμανε συναγερμός στο σύλλογο των καθηγητών μόλις τον ενημερώσαμε για τα σχέδια του ΟΣΚ. Επισκεφτήκαμε με τον υποδιευθυντή τον υφυπουργό παιδείας που ήταν πατριώτης μας. Του εκθέσαμε το πρόβλημα και δεν κρύψαμε την αγανάκτησή μας για την προχειρότητα που αντιμετώπιζε ο οργανισμός σχολικών κτιρίων , το έργο. Συμφώνησε μαζί μας ο υφυπουργός και μας είπε πως θα ζητήσει επανεξέταση των σχεδίων γιατί αυτά είναι απαράδεκτα. Στη συνέχεια είχαμε συνάντηση με τον Νομάρχη και την τεχνική υπηρεσία . 

Ο υπεύθυνος μηχανικός της Νομαρχίας που ήταν και αντινομάρχης μας αντιμετώπισε με αυστηρό και ειρωνικό τρόπο λέγοντας στην επιτροπή μας : « Κοιττάξτε ,εσείς δεν είστε μηχανικοί για να κρίνετε τα σχέδια . Αυτοί που τα έφτιαξαν ξέρουν καλλύτερα το σωστό. Γιαυτό σταματήστε τις αντιδράσεις για να γίνει επι τέλους το κτίριο.». Μόλις άκουσα αυτά τα λόγια δεν κρατήθηκα και είπα: « Τέτοιες απόψεις μας έχουν καταδικάσει να εργαζόμαστε σε ακατάλληλα κτήρια . Είμαστε καθηγητές και ξέρουμε καλλύτερα από σας τι πρέπει να διαθέτουν τα σωστά σχολεία. Θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας για να μην εκτελεστούν τα απαράδεκτα αυτά σχέδια του ΟΣΚ.» . Φύγαμε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας για αλλαγές των σχεδίων. Ο Μηχανικός του σχολείου μας , ο Γιώργος , άριστος τεχνικός με προυπηρεσία στον τομέα των κατασκευών ανέλαβε να συζητήσει τις αλλαγές που μπορούσαν να γίνουν με τη βοήθεια του μηχανικού του έργου. Είχαμε καταλάβει πως είχε φύγει το θέμα από τον ΟΣΚ και μπορούσαν να γίνουν μετατροπές διαρρύθμισης από τον μηχανικό του έργου. Ετσι καταρτίσαμε ένα σχέδιο σύμφωνο με τις ανάγκες του σχολείου και ζητήσαμε από τον μηχανικό, το Θανάση να δεχθεί τις αλλαγές . Ο μηχανικός υιοθέτησε όλες τις προτάσεις μας, λέγοντας ότι δεν θίγουν τη συνολική μορφή του εργου. Ο Γιώργος ,ο δικός μας μηχανικός πρότεινε τις διορθώσεις των εργαστηρίων ,τις καλωδιώσεις και γενικά τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό των εργαστηρίων. Είμαστε τυχεροί γιατί δεν υπήρχαν αντιδράσεις από την τεχνική υπηρεσία της νομαρχίας αφού η εκτέλεση του έργου βρίσκονταν στα χέρια ιδιώτη μηχανικού.

Στο αρχικό σχέδιο δεν προβλέπονταν αίθουσα εκδηλώσεων και γιαυτό αρχίσαμε πάλι τις επαφές με τη νομαρχία και τον υφυπουργό μας. Η πρότασή μας έγινε δεκτή τελικά και εγκρίθηκε πρόσθετο ποσό τριακοσίων χιλιάδων ευρώ για να κατασκευαστεί στο ημιυπόγειο χώρο του κτηρίου αίθουσα κατάλληλη για εκδηλώσεις του σχολείου. Η δική μας επίβλεψη και η συμβολή του συναδέλφου μας του Γιώργου είχε ευτυχή κατάληξη και έτσι το νέο διδακτήριο απέκτησε πέντε αίθουσες εργαστηρίων και αίθουσα εκδηλώσεων.

Στο τέλος του Αυγούστου του 2006 έγινε η μεταφορά των εποπτικών οργάνων , του αρχείου και όλης της άλλης υποδομής του παλαιού σχολείου στο νέο διδακτήριο για το οποίο όλοι είμαστε υπερήφανοι. Εκείνες τις ημέρες όλοι οι καθηγητές του σχολείου βοήθησαν στην μεταφορά  . Αρκετοί κουβάλησαν στις πλάτες τους κιβώτια εποπτικών οργάνων ,βιβλία ,υπολογιστές ,φωτοτυπικά και γραφεία.

       Σχολ.Έτος  2006-2007 . Το 3^ο Λύκειο στο νέο διδακτήριο.

   Στο γραφείο του διευθυντή του Λυκείου μαζι με τον υποδιευθυντή Θωμά Ντηλιά , Μαθηματικό-Κάτω η γραμματέας του σχολείου Αμαλία Παπαγεωργίου στο γραφείο του υποδιευθυντή.
                          

Η νέα σχολική χρονιά μας βρήκε στο νέο διδακτήριο. Τον πρώτο καιρό οργανώσαμε τα δύο γραφεία των καθηγητών, την γραμματεία και το γραφείο του διευθυντή. Ενα από τα γραφεία, το μικρότερο έγινε γραφείο καπνιζόντων ενώ το μεγαλύτερο ήταν γραφείο για εκείνους που δεν κάπνιζαν. Στο γραφείο που ήταν δίπλα στη γραμματεία τοποθετήσαμε αρχικά τα δύο φωτοτυπικά και τη θέση του επιστάτη αλλά την άλλη χρονιά με παρέμβασή μου αυτό το γραφείο δώθηκε στους καθηγητές πληροφορικής και εξοπλίστηκε με δύο υπολογιστές και εκτυπωτή. Ο Επιστάτης πήγε σε ένα γραφείο απένταντι από το κυλικείο όπου τοποθετήθηκαν και τα δύο μεγάλα φωτοτυπικά μηχανήματα. Στο γραφείο του διευθυντή είχα δύο υπολογιστές εκ των οποίων ο ένας ήταν στο δίκτυο των πανελλαδικών εξετάσεων.

Τα εργαστήριά μας ήταν πλήρως εξοπλισμένα με όργανα και υπολογιστές . Είχαμε επίσης προμηθευτεί μηχάνημα ψηφιακής προβολής από τον υπολογιστή στην οθόνη. Τα παράθυρα των εργαστηρίων είχαν αδιαφανείς κουρτίνες και πλαστικά πατώματα για τις ανάγκες των πειραμάτων ηλεκτρισμού. Το  3^ο Λύκειο ήταν το μοναδικό σχολείο του νομού με δύο αίθουσες πληροφορικής πλήρως εξοπλισμένες με υπολογιστές . Θυμάμαι πως μιά μέρα μας επισκέφτηκαν καθηγητές από χώρες της Ευρώπης οι οποίοι μετείχαν σε ένα πρόγραμμα και τους είχε καλέσει ένα δικός μας σχολείο. Εντυπωσιάστηκαν από την επίσκεψή τους στο δικό μας νέο διδακτήριο και κάποια κυρία από την Φιλανδία μας είπε « Τι υπέροχο σχολείο που έχετε; Εχετε σύγχρονες συσκευές και ωραία εργαστήρια. Μακάρι να είχαμε και εμείς ένα τέτοιο σχολείο» . Γέλασα ικανοποιημένος με τους επαίνους της και της είπα πως πριν μερικά χρόνια σε επίσκεψή μου σε Ευρωπαϊκό σχολείο έλεγα και εγώ τα ίδια . Να που τώρα δεν έχουμε τίποτα να ζηλέψουμε από τους άλλους Ευρωπαίους.

             Εορταστικές εκδηλώσεις του 3^ου Λυκείου

Κάναμε αρκετή προσπάθεια για να εξοπλίσουμε με καρέκλες ,μεγαφωνική εγκατάσταση, κουρτίνες και προβολείς , την αίθουσα εκδηλώσεων . Με πανηγυρικό τρόπο γιορτάσαμε τη γιορτή της 28^ης Οκτωβρίου στο δικό μας χώρο . Τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια στο παλιό σχολείο δεν είχαμε χώρους εκδηλώσεων . Δεν ήθελα να γίνονται οι εθνικές γιορτές πρόχειρα με τους μαθητές όρθιους στο προαύλειο. Είχα ζητήσει από το δήμο την άδεια να χρησιμοποιούμε το κεντρικό δημοτικό κινηματοθέατρο . Οι γιορτές που κάναμε εκεί έχουν μείνει ιστορικές για την ποιότητά τους . Οι μαθητές και οι μαθήτριες πλαισίωναν τις εκδηλώσεις με μουσική και χορευτικά . Εμφανίστηκαν στις εορτές αυτές ταλαντούχοι μαθητές και μαθήτριες με ώραία φωνή και σκηνική παρουσία. Ευτυχώς με την κάμερά μου μαγνητοσκοπούσα όλες αυτές τις εκδηλώσεις και τις έδωσα στο σχολείο για την ιστορία του.

   Eικόνες από μια θεατρική παράσταση στο δημοτικό κινηματοθέατρο - Κάτω ο διευθυντής απευθύνεται στους μαθητές για να τους συγχαρεί για την επιτυχία τους στη θεατρική τους προσπάθεια.

Θυμάμαι πως σε μιά από αυτές τις εκδηλώσεις στο κινηματοθέατρο μίλησα στους μαθητές στη γιορτή της 28^ης Οκτωβρίου και τους είπα : « Αγαπητοί μαθητές και μαθήτριες , θα έπρεπε σήμερα στη θέση μου να σας μιλήσει ο πατέρας μου που ήταν έφεδρος ανθυπολοχαγός στην Αλβανία. Μού είπε πως σε μια μάχη βρίσκονταν στο αντίσκηνο με κάποιο δεκανέα , τον Πατεράκη από την Κρήτη. Ξαφνικά μια οβίδα έπεσε στο αντίσκηνο,έγινε αντάρα και μετά από λίγο είδε τον ώμο του γεμάτο αίματα . Δίπλα του είχε κτυπηθεί ο δεκανέας και κοίτονταν νεκρός .Θυσιάστηκε ο ήρωας Πατεράκης όπως και τόσοι άλλοι για την ελευθερία της πατρίδος.» .Με το τέλος της ομιλίας μου τα παιδιά ξέσπασαν σε χειροκροτήματα ,φόρο τιμής στον πεσόντα δεκανέα .Φανταστείτε τη συγκίνηση του πατέρα μου όταν του εξιστόρισα το γεγονός του θεάτρου.

Αλλη φορά από την ίδια θεατρική σκηνή παρουσιάσαμε την κωμωδία του Αριστοφάνη « Λυσιστράτη» και τα επόμενα χριστούγεννα γιορτάσαμε με κάποιο θεατρικό έργο που έφερε συγκίνηση στους μαθητές μας.

Στο νέο μας σχολείο είχαμε πολύ μεγάλο εξωτερικό χώρο, κάπου 16 στρέμματα οικόπεδο . Δεντροφυτέψαμε με πλατάνια και φλαμουριές όλες τις πλευρές του οικοπέδου ώστε στο μέλλον να έχει η περιοχή πράσινο. Κάθε χρόνο επίσης οργάνωναν οι γυμναστές περίπατο με ποδήλατα . ¨Ολοι σχεδόν οι μαθητές έρχονταν εκείνη την ημέρα με το ποδήλατό τους και η Τροχαία μας συνόδευε μέχρι το χωριό Παλαιοκλήσι .Ήταν μια απόσταση πέντε χιλιομέτρων όπου είχε ποδηλατόδρομο. Στόχος μας ήταν να ενθαρρύνουμε τους μαθητές μας να χρησιμοποιούν στις μετακινήσεις τους το ποδήλατο. Το μήνυμα που θέλαμε να περάσουμε στους μαθητές μας ήταν ότι το ποδήλατο προσφέρει άσκηση στο σώμα και δεν μολύνει το περιβάλλον.

                      

                

    

                                      Η τελετή των εγκαινίων

 Η 10^η Μαϊου 2008, ημέρα των εγκαινίων του νέου διδακτηρίου άρχισε με τα αποκαλυπτήρια μιας πλάκας που ανέφερε τα ονόματα των υπουργών και το χρόνο κατασκευής του έργου. Η τελετή έγινε στην αίθουσα εκδηλώσεων που δημιουργήθηκε έπειτα από πιέσεις δικές μας και  όλοι συμφώνησαν με την αναγκαιότητα της.

Εικόνες από τα εγκαίνια του νέου διδακτηρίου του 3ου Λυκείου Καρδίτσας -Ο διευθυντής ομιλεί για την προσπάθεια των συναδέλφων και της διεύθυντης σε όλη την πορεία της κατασκευής. Ο υπουργός παιδείας Ευριπίδης Στυλιανίδης συγχαίρει όλους τους συντελεστές του έργου και στην τρίτη φωτογραφία ο Φώτης Φυτσιλής (υιός) μεταφέρει τα συγχαρητήρια του προέδρου της Βουλής Δημήτρη Σιούφα. Κάτω η πινακίδα που αποκαλύφτηκε επ' εκαιρία των εγκαινίων.

 Παρευρέθηκαν ως προσκεκλημένοι, ο Υπουργός Παιδείας καθώς και ο υφυπουργός , ο Νομάρχης ,ο Δήμαρχος της πόλης, Βουλευτές ,προϊστάμενοι υπηρεσιών ,εκπρόσωποι των στρατιωτικών αρχών και της αστυνομίας και γονείς και κηδεμόνες των μαθητών.

 Ο Μητροπολίτης έκανε τον αγιασμό των εγκαινίων και μετά την ομιλία μου απηύθυνε χαιρετισμό  εκ μέρους του πατριώτη μας προέδρου της Βουλής , ο εκπρόσωπός του που ήταν ο γιός μου .

  Καταλαβαίνει κανείς την περηφάνια μου εκείνη την ώρα να με συγχαίρει ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων δια στόματος του γιού μου.  Ο υπουργός Παιδείας στην ομιλία του συνεχάρη όλους όσοι συνέβαλαν  στην προσπάθεια ολοκλήρωσης του σπουδαίου αυτού έργου για την πόλη και την εκπαίδευση και ευχήθηκε στο Λύκειο πάντα επιτυχίες για το καλό των μαθητών μας.

Πέρασε αρκετός καιρός και οι εικόνες της εκδήλωσης των εγκαινίων δεν έφευγαν από το μυαλό μου . Ακόμα νιώθω περηφάνια για το έργο που μαζί με τους συναδέλφους μου επιτελέσαμε .    

Χωρίς τις παρεμβάσεις μας και την συνεχή παρακολούθηση του έργου θα είχαμε ένα ακατάλληλο κτήριο για Λύκειο γιατί δυστυχώς οι υπεύθυνοι σχεδιασμού είχαν ανασύρει από τα συρτάρια τους ένα έτοιμο σχέδιο είκοσι χρόνων (από το 1983) παλαιότερο, εντελώς ακατάλληλο για Λύκειο.

  

Στις 30 Ιουνίου 2008 συνταξιοδοτήθηκα και η ικανοποίησή μου, πως έκανα το καθήκον μου με γεμίζει χαρά. Κάθε φορά που έρχεται στο μυαλό μου η τελευταία περίοδος της δημόσιας υπηρεσίας αισθάνομαι πως έκανα το χρέος μου στην Πατρίδα.

                                     Ε  Π  Ι  Λ  Ο  Γ  Ο  Σ

Προσπάθησα να παρουσιάσω όλη τη σχολική μου διαδρομή  από το δημοτικό μέχρι το Πανεπιστήμιο και τη Στρατιωτική μου εκπαίδευση. Μέσα από τα χρόνια που πέρασαν φαίνεται η διαφορετική μορφή της εκπαίδευσης που ξεκίνησε με αρκετή αυταρχικότητα και σιγά σιγά άρχισε να παίρνει τον παιδαγωγικό χαρακτήρα που έχει σήμερα. Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του πενήντα οι πενιχρές οικονομικές δυνατότητες δεν έδιναν τη δυνατότητα για μια ικανοποιητική εκπαίδευση. Στη δεκαετία του εξήντα τα πράγματα βελτιώθηκαν κάπως και άρχισαν  να εμφανίζονται κάποιες αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα και στην υποδομή της εκπαίδευσης γενικά. Νέες κτηριακές εγκαταστάσεις δημιουργήθηκαν στα πανεπιστήμια και νέα σχολικά κτήρια άρχισαν να κτίζονται. Το διδακτικό προσωπικό ανανεώθηκε και οι νέοι δάσκαλοι και καθηγητές άρχισαν να εφαρμόζουν νέες διδακτικές μεθόδους που περιόριζαν τον παλαιό αυταρχισμό με την σιδηρά πειθαρχία στη σχολική ζωή.

Οι σπουδές στα Πανεπιστήμια ήταν ο στόχος των περισσότερων μαθητών και το επίπεδο των σπουδών γενικά άρχισε να ανεβαίνει σημαντικά. Οι γονείς άρχισαν να ξοδεύουν περισσότερα για την εκπαίδευση των παιδιών τους και η εκπαίδευση στις ξένες γλώσσες έγινε απαραίτητη για τους μαθητές. Ο συναγωνισμός στη σχολική επίδοση έφερε εξαιρετικά αποτελέσματα και οι σπουδές ιδιαίτερα στην τεχνολογική εκπαίδευση έδωσαν στην κοινωνία μας κορυφαίους επιστήμονες . Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε η συμπεριφορά των μαθητών στα σχολεία όπου δεν υπήρχαν ιδιαίτερα φαινόμενα απειθαρχίας . Αυτός ο σεβασμός προς το σχολείο από τους μαθητές ήταν αποτέλεσμα της αλλαγής του παιδαγωγικού κλίματος από μέρος κυρίως των διδασκόντων . Η αλλαγή νοοτροπίας στην εκπαίδευση άργησε να έρθει και χρειάστηκε να εμπλουτιστούν τα σχολεία με νέους καθηγητές και δασκάλους που είχαν εκπαιδευτεί σε νέες μεθόδους διδασκαλίας και αγωγής των νέων. Από τις αρχές της δεκαετίας του 90 εμφανίστηκε στα σχολεία ο προσωπικός υπολογιστής ο οποίος έμελε να αλλάξει τη διαδικασία της διδακτικής των μαθημάτων και να δώσει δυνατότητες εύκολης παρουσίασης των θεμάτων στην αίθουσα.

στις αρχές της δεκαετίας του δύο χιλιάδες είχαμε τις πρώτες αίθουσες πληροφορικής και το μάθημα της πληροφορικής διδάσκονταν πλέον από ειδικούς καθηγητές πληροφορικής επιστήμης. Ολα τα μαθήματα επωφελήθηκαν από τις νέες τεχνολογίες και από τις δυνατότητες που έδινε η ανάπτυξη της πληροφορικής επιστήμης. Οι αίθουσες πληροφορικής ήταν πλέον απαραίτητες στα σχολεία και ο εξοπλισμός τους με ηλεκτρονικούς υπολογιστές βοήθησε τους μαθητές να εισέλθουν και να γνωρίσουν το νέο πεδίο της επιστήμης της πληροφορικής που ουσιαστικά άλλαξε τα δεδομένα της μάθησης. Το τρίτο Λύκειο διέθετε πλέον στο νέο του διδακτήριο δύο αίθουσες πληροφορικής εξοπλισμένες με δώδεκα σύγχρονους υπολογιστές η κάθε μία. Διέθετε επίσης το νέο διδακτήριο γραφείο πληροφορικής για τους καθηγητές του μαθήματος και δίκτυο υπολογιστών στη διεύθυνση και τα γραφεία των καθηγητών. Αυτά τα μέσα ήταν πρωτόγνωρα για τα σχολεία στις αρχές του δύο χιλιάδες . Η νέες τεχνολογίες πληροφορικής απαιτούσαν πλέον αλλαγές στα προγράμματα διδασκαλίας στην εκπαίδευση. Μια νέα εποχή είχε αρχίσει να χαράζει για τη μετάδοση της γνώσης στους μαθητές και ο ρόλος του σχολείου άρχισε να προσαρμόζεται στη νέα πραγματικότητα.

Είχα την τύχη να βρεθώ στην πορεία των αλλαγών της εκπαίδευσης από τα παιδικά μου χρόνια στο δημοτικό μέχρι τις σπουδές μου στο Πανεπιστήμιο στις δεκαετίες του 60 και του 70. Θεωρώ επίσης πως εκπλήρωσα το όνειρό μου να συμμετέχω και εγώ και να συμβάλλω στη μεγάλη αλλαγή της εκπαίδευσης που απέκτησε παιδαγωγικό ρόλο και άφησε κατά μέρος την αυταρχικότητα και την επιβολή του δασκάλου στο μαθητή. Αγωνίστηκα, ιδιαίτερα ως διευθυντής Λυκείων, ώστε να μήν ακούγεται πλέον στην αίθουσα των συνεδριάσεων του συλλόγου Καθηγητών η πρόταση « Να αποβληθεί ο μαθητής» . Το σχολείο είχε πλέον τη δυνατότητα να εξαντλήσει το διάλογο με τους μαθητές ώστε να δεχθούν τις παιδαγωγικές του αποφάσεις. Είχα την ικανοποίηση, ολοκληρώνοντας τη σταδιοδρομία μου στην εκπαίδευση, πως εξεπλήρωσα σωστά την αποστολή που επέλεξα .Καθοδήγησα τους νεώτερους συναδέλφους μου στη σωστή κατεύθυνση της αγωγής των μαθητών και της προετοιμασίας τους για τη μετέπειτα ζωή τους.